(Foto van Peter Burdon op Unsplash)
In 2022, op mijn 47, kwam het thema autisme in volle glorie mijn leven binnen gewandeld. In dat jaar kreeg ik zelf de diagnose autisme, maar ook andere gezinsleden werden gediagnosticeerd of kregen een sterk vermoeden dat ook zij autistisch zijn. En ook in mijn wat ruimere kring van familie en vrienden dook het thema autisme steeds meer op.
Ondertussen identificeer ik mezelf als neurodivergent: ik ben autistisch, heb sterke kenmerken van ADHD en ben hoogbegaafd.
Zodra ik het vermoeden had dat er bij mij sprake zou kunnen zijn van autisme, ben ik alles beginnen lezen wat ik maar kon vinden over autisme. Ik heb vormingen gevolgd en heb ik met vele mede-autisten, maar ook onderzoekers, psychiaters en hulpverleners gesproken.
Een nieuwe wereld ging voor mij open. Ineens vielen alle puzzelstukjes op hun plek. Eindelijk had ik het belangrijkste hoofdstuk van mijn eigen handleiding in handen!
Tegelijk is het niet min om op je 47 ineens anders naar jezelf te gaan kijken. Want dat is wat een diagnose met je doet. Je begrijpt je eigen worstelingen ineens, hebt een beter zicht op wat je nodig hebt om optimaal te functioneren, wat je grenzen zijn en je wordt bijgevolg een stuk milder naar jezelf. Maar je wordt ook geconfronteerd met bepaalde beperkingen of kwetsbaarheden die niet over zullen gaan.
Dit is een proces dat tijd nodig heeft en vele bochten neemt, waarbij je heen en weer gaat tussen opluchting en verdriet.
Je komt ook terecht in een wereld van vele verenigingen en activiteiten waarin je lotgenoten kan vinden, specifieke hulpverlening (denk maar aan thuisbegeleiding), eindeloze procedures om extra hulp aan te vragen en allerhande wachtlijsten. Niet evident om hierin je weg te vinden!
Ondertussen is voor mij het stof gaan liggen en vind ik mijn weg als autistische hulpverlener. Vanuit mijn eigen geleefde ervaring als autistische persoon en vanuit mijn achtergrond als klinisch orthopedagoge en psychotherapeute wil ik jongeren en volwassenen bijstaan die een vermoeden hebben van autisme of recent de diagnose hebben gekregen en met veel vragen zitten, niet weten hoe verder nu of waar naartoe met specifieke noden.
Samen onderzoeken we wat autisme concreet voor jou betekent, wat jouw noden zijn,
waar je daarvoor terecht kan. We maken ruimte voor de verschillende emoties die zich laten zien. En we staan ook zeker stil bij jouw sterktes (want ja, autistische personen hebben veel kwaliteiten!) en hoe je die verder een plek wil geven in jouw leven.
Ik vind het belangrijk om je te begeleiden naar een vorm van trots zijn op wie je bent, op je unieke kwaliteiten. We focussen ook op de dingen die moeilijk gaan en groeien naar een gezonde vorm van zelfzorg waarbij je je eigen kwetsbaarheden, noden en grenzen goed kent en je omgeving daarnaar inricht (waar mogelijk).
In mijn werk met autistische cliënten werk ik dan ook volledig vanuit de neurodiversiteits-visie*.
Als autistische hulpverlener wil ik mee aan de kar trekken als het gaat om het bijsturen van het stereotiepe beeld dat nog steeds leeft over autisme.
Zo is de grootste misvatting die er bestaat over autistische mensen, dat we geen empathie zouden kennen. Dat zou betekenen dat een autistische hulpverlener eigenlijk niet kan bestaan. Het tegendeel is echter waar. We zijn met heel veel autistische hulpverleners én autistische personen zijn net heel sterk in het aanvoelen van emoties van de mensen rondom hen. Wil je hier meer over weten, zoek dan maar naar ‘double empathy problem’ op internet.
Autisme is veel meer dan de rare, fladderende jongetjes. Autisme is ook de gevoelige kunstenaar, de zorgzame juf, de ambitieuze arts-specialist, de gedreven onderzoeker-wetenschapper, de ervaren psychotherapeut…
*In het onderzoek en de literatuur rond autisme zijn er 2 grote stromingen te onderscheiden: de medische visie en de visie van de neurodiversiteit.
In de medische visie ziet men autisme als een stoornis, gekenmerkt door tekorten en afwijkingen in vergelijking met de ‘normale’ populatie. Vanuit deze visie gaat men op zoek naar manieren om autistische mensen te helpen om zich ‘normaler’ te gedragen zodat ze zich makkelijker kunnen invoegen in de niet-autistische wereld. Men heeft het dan over behandelingen, therapieën, trainingen en medicatie.
In de visie van de neurodiversiteit ziet men autisme als een normale variant op vlak van neuro-cognitief functioneren. Net als ADHD, ADD, dyslexie,… Deze andere manieren om met prikkels en informatie om te gaan, zijn geen stoornis. Ze vormen een waardevolle variant, die naast kwetsbaarheden en moeilijkheden ook veel typische krachten en kwaliteiten met zich meebrengen.
Bijgevolg gaat men binnen deze visie niet trachten om autistische mensen zo ‘normaal’ mogelijk te laten functioneren, maar richt men zich op het bewust omgaan met iedere persoon zijn unieke noden en kwaliteiten.
In de medische visie ziet men enkel een probleem in de persoon met autisme, die een stoornis heeft. Alle moeilijkheden in zijn/haar leven zijn terug te brengen tot het feit dat deze persoon niet ‘normaal’ is of functioneert.
In de visie van de neurodiversiteit wijt men de moeilijkheden die autistische personen ervaren in hun dagelijks leven, aan het gebrek aan afstemming tussen de autistische persoon en diens omgeving. Het gaat hier om een wederzijdse ‘verantwoordelijkheid’.